นิยายวาย (Y) คือ นิยายที่มีการสร้างพล็อตเรื่อง การบอกเล่าเรื่องราวของตัวละครเอกที่เป็นเพศเดียวกัน ถ้าเป็นหญิงรักหญิงจะเรียกว่า ยูริ (YURI) แต่ถ้าเป็นผู้ชายจะเป็นยะโออิ (Yaoi) นิยายวายแสดงให้เห็นถึงความรักที่ไม่ใช่แค่ผู้หญิงกับผู้ชาย แต่เป็นความรัก ความสัมพันธ์ของชายกับชาย มีเรื่องหลากหลายแนวเหมือนกับนิยายทั่วไป เป็นการนำเสนอตัวละครหลักเป็นเพศเดียวกันขึ้นอยู่กับว่าเนื้อหานั้นเป็นนิยายวายประเทศไหนและในแต่ละเรื่องก็จะมี เค้าโครง ในการนำเสนอตามจินตนาการของผู้แต่ง หรืออาจจะเป็นการจิ้น (จับคู่) ระหว่างนัก กีฬา นักแสดงนักร้อง ซึ่งก็จะเรียกกันว่า Fiction หากใช้ตัวละครหลักมาจากกลุ่มนี้ ส่วนการเรียกตัวเอกก็จะเรียกเป็น พระเอก และ นายเอก แต่ในความเป็นนิยายวายก็ยังแบ่งเป็นประเภทย่อยเช่น* MPREG ย่อมาจาก I am pregnant หมายถึงนิยายที่ตัวเอกอีกฝ่ายได้ หรือ มีลูกติด ทั้งแนว yaoi และ yuri* Incest หมายถึง การที่ตัวเอกทั้งสองฝ่ายมีสายเลือดเดียวกัน ทั้งแนว yaoi และ yuri* S ย่อมาจาก sadism นิยายวาย หมายถึงตัวละครฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งที่มีรสนิยมในการทรมาณ ทั้งแนว yaoi และ yuri* M ย่อมาจากmasochism หมายถึงตัวละครฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งที่มีรสนิยมในการถูกทรมาณ ทั้งแนว yaoi และ yuri* SM ย่อมาจาก sadism masochism หมายถึงตัวละครทั้งสองฝ่ายมีรสนิยมในแนวนี้ ทั้งแนว yaoi และ yuri* 3P หรือมากกว่า หมายถึง มีตัวละครหลักที่เป็นพระเอก หรือ นายเอก มี 3 คนขึ้นไปแต่ไม่ได้แบ่งเป็นคู่ ทั้งแนว yaoi และ yuri* NC ก็จะเป็นการจัดเรทนิยายแต่ในบางกรณีก็จะหมายถึง อันซีน คือมีฉากบรรยายหวาบหวิวระหว่างตัวละคร ทั้งแนว yaoi และ yuriAdvertisementภาษาที่ใช้ ก็เหมือนนิยายทั่วไปมีทั้งภาษาที่สวยงาม หรือ บรรยายแบบดิบเถื่อน ไม่แตกต่างจากนวนิยายทั่วไป ทั้งในแบบรูปเล่ม หรือในแบบออนไลน์ ขึ้นอยู่กับความสามารถของผู้เขียน และ ยังมีนิยายวายที่แปลมาจากนิยายต่างประเทศ ส่วนใหญ่ที่นิยมในตอนนี้ก็จะเป็นนิยายจากประเทศจีน นอกจากพล็อตเรื่องที่น่าสนใจแล้วนั้น ในส่วนของตัวละครเอกในนิยายวายยังมีคำศัพท์ที่ใช้เรียกตัวละครเอกชายแบบเฉพาะตัว คือ “เคะกับเมะ” โดย เคะ หรือชื่อเต็มๆคือ อุเคะ (Uke) มาจากคำว่า Ukeru หมายถึงผู้ชายที่เป็นฝ่ายรับ ซึ่งจะเป็นลักษณะตัวละครที่ดูนุ่มนิ่ม อ่อนหวาน บอบบาง มีทรวดทรงองค์เอวเล็ก และใบหน้าหวาน ส่วนตัวละครที่เป็นเมะก็จะมีลักษณะที่ตรงข้ามกัน เมะ ย่อมาจาก เซะเมะ (Seme) หมายถึงผู้ชายที่เป็นฝ่ายรุก มักจะมีลักษณะที่แข็งแกร่ง บึกบึน สามารถดูแลปกป้องตัวเคะได้นั่นเองส่วนใหญ่แล้วผู้ติดตามนิยายวาย มักจะคอยลุ้นและติดตามการกระทำของเคะกับเมะ โดยตัวละครก็มีเหตุการณ์ต้องฝ่าฝันอุปสรรคหรือปัญหาเหมือนกับนิยายทั่วไป แต่จะมีการสอดแทรกความฟินจิกหมอน และให้คนอ่านลุ้นให้ทั้งสองคนลงเอยและได้รักกัน